Ҫывӑх вӑхӑтра пирӗн республикӑра чӑвашла хаҫатсенчен пӗри, «Чӑваш хӗрарӑмӗ», тухса тӑма пӑрахӗ. Кун пирки асӑннӑ кӑларӑм тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн ушкӑнӗсенчен пӗринче ӗнер пӗлтернӗ.
«Тӑванӑмӑрсем, вулаканӑмӑрсем! 25 ҫул тухса тӑнӑ хыҫҫӑн «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫат хупӑнать — 2023 ҫултанпа вӑл текех вулакан патне ҫитмӗ. Ҫак хаҫата упраса хӑварас тесессӗн сирӗн пулӑшу кирлӗ!» — чӗнсе ҫырнӑ хаҫатҫӑсем.
Асӑннӑ кӑларӑм — «Хыпар» хаҫат «пепкисенчен» пӗри. Ӑна «Хыпар» издательство ҫурчӗ кӑларса тӑрать.
Тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗнчи пабликра пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри тата чӑваш диаспорисенчи хӗрарӑмсем хӑйсен кӑларӑмӗсӗр тӑрса юлӗҫ. Хаҫат кӑларма пӑрахас йышӑнӑва издательство ҫурчӗн администрацийӗ тунӑ.
Тӗнче тетелӗнче чӑвашла ҫӗнӗ проект ӗҫлесе кайнӑ. «SAVANMA» проектра хыпар, видео, ӳкерчӗксем, ыйтусем хушса, тӗрлӗ темӑсем сӳтсе явма пулать.
«Хыпарсем хушма ан ӳркенӗр кӑна. Чӑвашла ҫырма манса кайман-и? Чӑвашла вулама, калаҫма, ҫырӑнма юратакансем валли.
Хыпар хушма тата йӗрлеме ҫырӑнӑр: http://savanma.ru/register», — тесе хыпарланӑ проект пирки.
Проект авторӗ — Сергей Ефимов. Вӑл «Контактри» хӑйӗн страницинче маларах пӗлтернӗ тӑрӑх, халиччен темиҫе вариант юрӑ сайчӗ туса курнӑ. Пӗри те килӗшмен. Тем ҫитмен пек туйӑннӑ.
Ҫавӑнпа та халь пач урӑхла сайт йӗркелеме шухӑш тытнӑ. Сайт юрӑ валли кӑна мар, тӗрлӗ форматлӑ пулӗ.
«Чӑвашкино» патшалӑхӑн киностудийӗ 2018 ҫулта «Люди-легенды» (чӑв. Ҫынсем-легендӑсем) ярӑмпа ӗҫлеме тытӑнчӗ. Мухтавлӑ ентешсем ҫинчен каласа кӑтартакан кашни кинокартинӑра — республикӑмӑр аталанӑвне пысӑк тӳпе хывнӑ сумлӑ та мухтавлӑ пӗр-пӗр ҫыннӑн историйӗ.
Паллӑ ентешсен ҫулталӑкӗнче ҫав ярӑмри фильмсемпе «Чӑвашкинон» «Ютуб» видеохостингри каналӗнче паллашма май туса панӑ. Организацире пӗлтернӗ тӑрӑх, каналта ҫӗнӗ картинӑсене кашни эрнесерен вырнаҫтарса пырӗҫ. Ҫак эрнере, ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, тӗслӗхрен, Геннадий Айхи пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштаракан «Люди-легенды: Г.Н. Айги» фильм вырнаҫтарнӑ.
«Чӑваш халӑх сайчӗ» Телеграм мессенджер валли ҫӗнӗ стикерсем кӑларнӑ. Вӗсемпе усӑ курас тесен ҫак каҫӑпа каҫма пулать: t.me/addstickers/ChuvashOrg
Хальлӗхе стикерсен йышӗ пысӑках мар. Унта пурӗ те ҫиччӗ кӑна. Ҫавах ҫывӑх вӑхӑтра вӗсен йышӗ ӳсӗ. Ытларах енӗпе час-часах усӑ курма кирлӗ смайликсем валли хатӗрлӗпӗр.
Аса илтеретпӗр: Телеграм валли хастар ҫынсем чӑвашла стикерсем унччен те хатӗрленӗччӗ. Вӗсенчен чи паллисем: Chuvash (пысӑк пакет; кунта тем тӗрлӗ чӑвашла саламсем те пур), chuvashia (илемлӗ стикерсем), Хамӑр ял (чӑваш эрешӗсемпе тунӑ стикерсем), Хавалики («Хавал» ӑсталанисем), Chuvashi (кунта пурӗ те 4 стикер кӑна, апла пулин те ку пакет чи малтанхи чӑвашла стикерсен йышне кӗрет).
Телеграм валли стикерсем хатӗрлеме йывӑрах мар. Ку ӗҫе @Stickers ботпа усӑ курса тума пулать. Ӳкерчӗксем (чи пысӑк калӑпӑшӗ: 512х512) хатӗрлемелле те ҫак ботпа усӑ курса пӗр-пӗр смайлик ҫумне ҫыпӑҫтармалла.
«Чӑваш чӗлхи кунне тата Чӑваш Енӗн мухтавлӑ ентешӗсене халалласа» «Эпӗ чӑвашла калаҫатӑп» акци иртӗ. Республикӑн Вӗренӳ институтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, акци ака уйӑхӗн 15-25-мӗшӗсенче пулӗ.
«Акцие чӑвашла калаҫакан кирек кам та хутшӑнма пултарать: чӑваш чӗлхи е Чӑваш Енӗн мухтавлӑ ентешӗсем ҫинчен сӑвӑ вуласа е юрӑ юрласа видео ҫине ӳкерсе илмелле те #эпӗчӑвашлакалаҫатӑп хештегпа «Контактра» хутшӑну тетелӗнчи «Чӑваш чӗлхи – чӗкеҫ чӗлхи», «Чӑваш наци конгресӗ» ушкӑнсене е Интернетри ытти хутшӑну тетелӗсене (социаллӑ сетьсене) вырнаҫтармалла», — ӑнлантарнӑ ЧР Вӗренӳ институтӗнче.
Юлашки вӑхӑтра чылай ҫын Ватсапп тата Вайбер мессенджерсенчен Телеграма куҫнине нумайӑшӗ сисрӗҫ пулӗ. Ҫакна ҫӗршыври паянхи лару-тӑрупа ҫыхӑнтарма пулать. Роскомнадзор Ватсаппа хупламасси ҫинчен пӗлтерчӗ пулин те халӑха Телеграма куҫарас тӗллеве ҫӳлти шайрах йышӑнни сисӗнет.
Ҫак самантпа усӑ курса Телеграмра ҫӗнӗ канал уҫӑлнӑ — вӑл кулленхи пулӑмсемпе чӑвашла хыпарласа тӑрать. Ячӗ — «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан». Ятӗнченех паллӑ ӗнтӗ — ку каналта хыпарсене хӑвӑрт та кӗскен пӗлтерме тӑрӑшаҫҫӗ. Ытларах пая культурӑпа экономика тӗлӗшӗнчи хыпарсем йышӑнаҫҫӗ.
Сӑмах май, вӑл темиҫе кун маларах ӗҫлесе кайрӗ пулин те канала ҫырӑннисен хисепӗ 570 ҫынран иртме те ӗлкӗрнӗ.
«Чӑваш халӑх сайчӗ» ӑнӑҫлӑ пуҫланӑ ӗҫе малалла та ҫавӑн пекех хастар та тӑрӑшса пурнӑҫласа пырасса шанса тӑрать. Вӗсен тӗслӗхӗпе усӑ курса, тен, ыттисем те чӑвашла каналсем уҫма кӑмӑл тӑвӗҫ.
Ырантан, пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнченпе, халӑх тетелӗ Инстаграм Раҫҫейре ӗҫлеме пӑрахӗ. Ӑна паян шӑп ҫурҫӗрте блокировка тӑвӗҫ.
Инстаграма сӳнтерме икӗ кун маларах йышӑннӑ. Ҫынсене унти информацие урӑх халӑх тетелне куҫарма икӗ кун панӑ.
Meta компани Украинӑра пурӑнакансене Инстаграмра Раҫҫей ҫарҫыннисем тӗлӗшпе пусмӑр тума чӗнсе каламашкӑн ирӗк панӑ. Кун хыҫҫӑн халӑх тетелне пирӗн ҫӗршывра блокировка тума йышӑннӑ.
Пирӗн ҫӗршывра «Объясняем.рф» ҫӗнӗ портал ӗҫлеттерсе янӑ. Ӑна йӗркелеме пурнӑҫ хӑех хистенӗ. Тӗнчере пулса иртекен лару-тӑру Раҫҫее те пырса тивет. Ун пирки темле ҫыракан, хыпарлакан та пур. Пурне те ӗненсе ларсан пуҫ ҫаврӑнса кайӗ. Ҫынсене официаллӑ тата тӗрӗсленӗ информаципе паллаштарас тесе ҫӗнӗ портал ӗҫлеттерсе янӑ. Кун пирки Раҫҫейӗн вице-премьерӗ Дмитрий Чернышенко пӗлтернӗ.
«Халӑх тетелӗсенче тата массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче суя хыпарпа тӗрлӗ сас-хурана та вырнаҫтараҫҫӗ. Ҫавӑнпа «Объясняем.рф» портал ӗҫлеттерсе ятӑмӑр», — ӑнлантарса панӑ вӑл.
Ҫынсене хумхантаракан ыйтусемпе хуравсене тӗрлӗ ярӑмра вырнаҫтарнӑ.
Раҫҫейре пӗчӗкрех ялсемпе хуторсене, кишлаксемпе аулсене те интернет ҫыхӑнӑвӗ ҫитерес ӗҫ малалла пырать.
Пӗлтӗрхи ака уйӑхӗнче 100 ҫынран пуҫласа 500 ҫын таран пурӑнакан ялсене те тӗнче тетелне тухма май туса пама тытӑнчӗҫ.
2021 ҫулта Чӑваш Енри 5 пӗчӗк яла интернет ҫитернӗ. Кӑҫал пирӗн республикӑра 4G ҫыхӑну интернет ҫыхӑнӑвӗ ҫук ялсенчен 10 процентран кая мар вырӑна ҫитмелле.
Патшалӑх пулӑшӑвӗсен порталӗнче ҫак енӗпе сасӑлав та йӗркеленӗ. Шупашкар районӗнчи Сархурӑн ялӗнче интернет ҫыхӑнӑвӗ кирлӗ тесе 144 ҫын сасӑланӑ, асӑннӑ районти Моҫҫакасси ялӗшӗн — 89-ӑн, Куславкка районӗнчи Криушшӑн — 81-ӗн, Муркаш районӗнчи Вӑрманкассишӗн — 53-ӗн, Шупашкар районӗнчи Криккакассишӗн — 46-ӑн.
Рома Алайя ятлӑ ҫамрӑк «Контактра» страницӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, Телеграма чӑвашлатма хӑтланса пӑхакансем пулнӑ, анчах вӗҫне ҫитермен.
«Ҫавӑнпа та эпӗ телегӑн чылай пайне чӑвашла куҫарасшӑн», — тесе ҫырнӑ Рома. Анчах вӑл хӑйӗн чӗлхе пӗлӗвӗ ҫителӗксӗррине тунмасть, ҫавнпа пулӑшма ыйтать.
Рома ҫӗнӗ сӑмахсемпе усӑ курасшӑн, анчах акӑлчан тата вырӑс чӗлхисенчен йышӑннӑ сӑмахсемпе иртӗхесшӗн мар.
Телеграмри чӑваш каҫҫи кунта . Хальхи вӑхӑтра Телеграмри чӑваш версийӗпе android, ios приложенисенче тата компьютер версийӗсенче усӑ курма май пур.
+0.3 °C